Dlaczego firma potrzebuje ekonomisty: Kuczowa rola w sukcesie biznesowym

O stanie gospodarki słyszymy w wiadomościach niemal codziennie. Niemal każdy myśli o gospodarce w kontekście jakości życia. Na pierwszy rzut oka wydaje się, że pojęcie gospodarki i jej znaczenie dla rozwoju biznesu, przedsiębiorstw i całego kraju jest oczywiste dla każdego. Pojawia się jednak zasadne pytanie: skoro tak jest, to dlaczego wielu absolwentów kierunków ekonomicznych nie może znaleźć pracy w swojej specjalności? Dlaczego przedsiębiorstwa często obywają się bez ekonomistów?

Warto zauważyć, że w kraju, w którym obchodzone są święta zawodowe przedstawicieli wielu profesji - od rekruterów i marketingowców po etnografów i pośredników w obrocie nieruchomościami - nie ma dnia dedykowanego ekonomistom. Jeszcze bardziej zaskakujące jest to, że tematy związane z ekonomią prawie w ogóle nie są poruszane na forach i w dyskusjach internetowych. Czy naprawdę nikogo nie interesują tak kluczowe kwestie jak określanie kosztów produktów lub usług, metody kalkulacji kosztów, analiza efektywności biznesowej, tworzenie systemów wynagrodzeń i inne ważne aspekty?

Nasuwa się pytanie: czy społeczeństwo naprawdę dostrzega znaczenie ekonomii? A może to właśnie brak zwrócenia uwagi na te kwestie doprowadził do tego, że specjaliści w tej dziedzinie pozostają nieodkryci, a firmy nie wykorzystują ich potencjału do rozwoju?

Częsty błąd właścicieli firm

W wielu przedsiębiorstwach obowiązki ekonomistów często przejmują księgowi lub finansiści. Zawodów tych nie można jednak traktować zamiennie - każdy z nich ma swoją specyfikę. Ich zadania, choć się pokrywają, są różne, co często prowadzi do nieporozumień i zastępowania pojęć. W rezultacie poszczególne wskaźniki są wyrwane z kontekstu i brakuje holistycznego podejścia, od planowania pracy po pomiar i analizę wyników.

W praktyce często zdarza się, że wyniki biznesowe są oceniane wyłącznie na podstawie przepływów pieniężnych. Takie ograniczone podejście może jednak prowadzić do poważnych strat dla właściciela firmy. Aby uniknąć takiego ryzyka, menedżer lub właściciel firmy powinien zatrudnić profesjonalnych ekonomistów, którzy są w stanie wdrożyć system planowania i analizy działalności gospodarczej oparty na zasadach teorii ekonomii.

Tylko odpowiednio zorganizowane planowanie, wnikliwa analiza wskaźników i wyników, a także dostęp do pełnej i aktualnej informacji zarządczej pozwalają na świadome, a nie przypadkowe zarządzanie przedsiębiorstwem. Jest to możliwe tylko w przypadku istnienia służb ekonomicznych, w których pracują wysoko wykwalifikowani specjaliści.

Pierwszym krokiem jest wyznaczenie odpowiedniego zadania

W dzisiejszych czasach wiele przedsiębiorstw działa bez ekonomistów i kierowników działów ekonomicznych tych przedsiębiorstw, z reguły w kwestiach ekonomicznych kierują się intuicją. W rzeczywistości konieczne jest zrozumienie, jakie rodzaje działalności są zaangażowane w wielkość produkcji przedsiębiorstwa i jego specyfikę, poziom kwalifikacji głównego księgowego i czy wszystko jest oficjalnie odzwierciedlone w rachunkowości. 

Jeśli organizacja prowadzi działalność, w której wydatki i dochody są rejestrowane w jednym okresie rozliczeniowym, na przykład świadcząc usługi i oficjalnie prowadząc wszystkie operacje, to zgodnie z danymi księgowymi można uzyskać obiektywny obraz wyników pracy. Jednak dostęp do tych informacji będzie opóźniony o co najmniej miesiąc. Jeśli takie podejście ci odpowiada, dział ekonomiczny może nie być potrzebny, chociaż ktoś nadal musi obliczyć koszt usług.

Jeśli jednak firma prowadzi kilka linii biznesowych, ma salda towarowe lub ma niezakończoną produkcję, potrzebny będzie wykwalifikowany specjalista lub cały dział do analizy rentowności każdego rodzaju działalności.

Działy księgowe i ekonomiczne różnią się funkcjami. Głównym zadaniem działu księgowości jest rejestrowanie i systematyzowanie informacji o przychodach, kosztach, aktywach i pasywach, a także dostarczanie obliczeń podatkowych, interakcja z pracownikami i kontrahentami. Pracuje z transakcjami biznesowymi, które już miały miejsce na podstawie odpowiednich dokumentów. Każda przeprowadzona transakcja znajduje odzwierciedlenie w księgowości, a wynikiem jest przygotowanie bilansu i zestawienia wyników finansowych za okres sprawozdawczy.

Z kolei dział ekonomiczny zajmuje się analityką, kalkulacją kosztów, planowaniem i prognozowaniem, pomagając lepiej zrozumieć efektywność i rentowność biznesu.

Zadaniem działu ekonomicznego jest dokonywanie niezbędnych korekt zapisów księgowych w celu zapewnienia dokładności i uporządkowania. Obejmuje to identyfikację pozycji, dla których prowadzona będzie ewidencja przychodów i kosztów oraz upewnienie się, że dział księgowości prawidłowo rejestruje wszystkie transakcje związane z tymi pozycjami. Dział ekonomiczny musi również starannie planować działania produkcyjne na okresy miesięczne, kwartalne i roczne oraz prognozować oczekiwane wyniki finansowe w oparciu o dane dostarczone przez jednostki produkcyjne.

Ponadto dział ekonomiczny monitoruje rachunkowość produkcji, dostarczając kierownictwu aktualnych informacji na temat stanu procesu produkcyjnego. Stale monitoruje poprawność, kompletność i terminowość odzwierciedlenia transakcji biznesowych w księgowości, co jest niezbędne do dokładnego obliczenia kosztów towarów, robót i usług. Ekonomiści opracowują planowane i rzeczywiste obliczenia na koniec każdego okresu sprawozdawczego, analizują działalność gospodarczą, identyfikują odchylenia od planowanych wskaźników, ustalają przyczyny tych odchyleń i dostarczają odpowiednich informacji menedżerom, biorąc pod uwagę formularze sprawozdawcze i terminy ustalone w przedsiębiorstwie.

Jeśli przedsiębiorstwo nie posiada działu pracy i płac, wówczas jego funkcje są przekazywane służbie gospodarczej, która zajmuje się ustalaniem wynagrodzenia za pracę, ustalaniem wynagrodzeń, taryf, norm dodatkowych płatności i innych płatności.

Wnioski

Ekonomista jest strategicznym partnerem przedsiębiorstwa, zdolnym nie tylko do zapewnienia efektywnej alokacji zasobów, ale także do przewidywania ryzyka finansowego, optymalizacji kosztów i zwiększenia ogólnej rentowności. W dzisiejszej konkurencyjnej gospodarce jego zaangażowanie staje się nie luksusem, ale koniecznością dla długoterminowego sukcesu i stabilności biznesu.